نگاهی به روابط دوجانبه ایران و اروگوئه

قدمت روابط ایران و اروگوئه به بیش از یکصد سال قبل بر می‌گردد. براساس اسناد موجود در اداره کل اسناد و آرشیو وزارت امور خارجه ایران، آقای اسحاق خان مفخم الدوله، سفیر وقت ایران در واشنگتن طی سال های 1902 و 1903 ضمن سفر به تعدادی از کشورهای آمریکای لاتین از جمله اروگوئه، استوارنامه خود (به عنوان سفیر آکرودیته) را به آقای خورخه باژه اوردونیز رئیس جمهور وقت اروگوئه تقدیم و عهدنامه مودت و تجارت با کشور یاد شده امضاء نموده است.

همچنین نامه‌هایی از آقای خوزه باژه اوردونیز، رئیس جمهور وقت اروگوئه به مظفرالدین شاه (در سال 1905 میلادی) و کلادیو ویلمن، رئیس جمهور وقت اروگوئه به محمد علی شاه (در سال 1907 میلادی) وجود دارد. با این وجود مطابق با اسناد موجود گفتگوها درباره افتتاح سفارت مقیم دو کشور نخستین بار در سال 1354 هجری شمسی طی سفر وزیر خارجه وقت اروگوئه به تهران صورت گرفته است. لیکن این موضوع به دلیل بروز حوادث سیاسی و اجتماعی در هر دو کشور به تحقق نپیوست.

روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و اروگوئه پس از مذاکرات مقدماتی دو کشور در اردیبهشت سال 1362 رسمأ برقرار گردید و روند توسعه روابط با افتتاح سفارت اروگوئه در تهران در سال 1364 و گشایش سفارت کشورمان در مونته ویدئو در سال 1369 ادامه یافت. روابط ایران و اروگوئه در این دوران با توجه به نیاز کشورمان به واردات مواد غذایی و نیاز اروگوئه به خرید نفت در بستری از مناسبات اقتصادی شکل گرفت.

از سال 1378 تا سال 1388 دوکشور تلاش کردند با توسعه مناسبات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نسبت به نهادینه شدن روابط دوجانبه از طریق امضای توافقنامه‌ها و یادداشت تفاهمات اقدام نمایند و مناسبات دو کشور را در همه ابعاد تعمیق بخشند.در این راستا طی سال های 88- 1378، پنج دور کمیسیون مشترک اقتصادی برگزار گردید. همچنین در این دوره 15 یادداشت تفاهم همکاری، بین دو کشور به امضا رسید.

از سال 1384 همکاری‌های دو کشور در بخش پارلمانی نیز توسعه یافت. در این دوره آقای حداد عادل رئیس وقت مجلس شورای اسلامی در رأس یک هیئت بلندپایه پارلمانی، اقتصادی و سیاسی در اسفند ماه 1384 به اروگوئه سفر نمود. خانم پاسادا رئیس مجلس نمایندگان اروگوئه نیز در دی ماه سال 1389 به تهران سفر و با مقامات ارشد سیاسی و پارلمانی کشورمان دیدار و موافقتنامه همکاری و حمایت پارلمانی میان مجالس دوکشور به امضا رسید.

در سال های 1388 تا پیش از امضای برجام در سال 1394 روابط دو کشور تحت شرایط تحریم های ظالمانه آمریکا قرار گرفت و مناسبات دوجانبه پیشرفت زیادی نداشت.

روابط دو کشور از زمان امضای برجام با دیدار آقای رائول سندیک معاون رئیس جمهور وقت اروگوئه از ایران وارد مرحله جدیدی شد. در ادامه سناتور رافائل میکلینی در مرداد ماه 1396 به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور اروگوئه در مراسم تحلیف دوره دوم ریاست جمهوری آقای روحانی رئیس جمهور سابق شرکت کرد. در این مرحله آقای دکتر باقر لاریجانی معاون آموزش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت شرکت در  کنفرانس جهانی پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر در مونته ویدئو در تاریخ 26 لغایت 28 مهر ماه 1396 (18-20 اکتبر 2017) به مونته ویدئو سفر نمود.

آقای ظریف وزیر اسبق امور خارجه نیز در رأس یک هیات عالی رتبه سیاسی و اقتصادی در  22 فروردین 1397 (11 آوریل 2018) با هدف توسعه مناسبات بویژه در عرصه اقتصادی به مونته ویدئو سفر نمود و با رئیس جمهور، معاون ایشان و رئیس مجلس سنا، وزیر امور خارجه و رئیس مجلس نمایندگان دیدار کرد.

بعد از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته ای (18 اردیبهشت 1397) روابط دوجانبه در حوزه‌های سیاسی و فرهنگی و اقتصادی با روندی مناسبی تداوم یافت.

پس از انتخاب جناب آقای ژاماندو اورسی نامزد جبهه گسترده بعنوان رئیس جمهور جدید اروگوئه، جناب آقای عیسی کاملی مدیر کل محترم سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان به عنوان نماینده دولت در مراسم تحلیف ایشان شرکت نمود.

روابط ایران و اروگوئه همواره مبتنی بر احترام متقابل بوده است.